W III kwartale 2023 r. XTB wypracowało 121,1 mln zł skonsolidowanego zysku netto wobec 236,2 mln zł rok wcześniej. Skonsolidowane przychody osiągnęły wartość 275,7 mln zł (III kwartał 2022: 391,3 mln zł), a koszty działalności operacyjnej 165,0 mln zł (III kwartał 2022: 132,5 mln zł). W okresie Grupa pozyskała 67,5 tys. nowych klientów, natomiast liczba aktywnych klientów wyniosła 223,1 tys. wobec 151,7 tys. rok wcześniej, co oznacza wzrost o 47,1% r/r.
Przychody
W III kwartale 2023 r. przychody Grupy spadły o 29,5% r/r, z 391,3 mln zł do 275,7 mln zł. Do spadku tego przyczyniła się niższa o 108 zł rentowność jednostkowa lota, wynosząca 137 zł (III kwartał 2022: 245 zł). Istotnymi czynnikami determinującymi ich poziom była niższa zmienność na rynkach finansowych i towarowych w III kwartale 2023 r., rozumiana jako występowanie długich i wyraźnych trendów, zrekompensowana w części wzrostem liczby aktywnych klientów (wzrost o 47,1% r/r), połączonym z ich dużą aktywnością transakcyjną wyrażoną w liczbie zawartych kontraktów CFD w lotach. W konsekwencji obrót instrumentami pochodnymi CFD wyniósł 2 011,5 tys. lotów (III kwartał 2022: 1 594,6 tys. lotów).
XTB posiada solidny fundament w postaci stale rosnącej bazy klientów i liczby aktywnych klientów. Od początku roku Grupa odnotowała kolejny rekord w tym obszarze pozyskując 234 704 nowych klientów wobec 145 826 rok wcześniej, co daje wzrost o 60,9%. Analogicznie do liczby nowych klientów rekordowa była także liczba aktywnych klientów, która wzrosła o 47,3% r/r, tj. z 224 339 do 330 357.
Priorytetem Zarządu jest dalszy przyrost bazy klienckiej prowadzący do umocnienia pozycji rynkowej XTB na świecie poprzez dotarcie z ofertą produktową do klienta masowego. Ambicją Zarządu w 2023 r. jest pozyskiwanie średnio co najmniej 40-60 tys. nowych klientów kwartalnie. Działania te wspierane są przez szereg inicjatyw m.in. wprowadzonym do oferty we wrześniu 2023 r. pierwszym pasywnym produktem inwestycyjnym pozwalającym klientom na budowę do 10 strategii opartych o ETF-y. Każda ze strategii składać może się z maksymalnie 9 funduszy ETF. Inwestorzy mogą wybierać z oferty ponad 350 funduszy notowanych na giełdzie dostępnych obecnie na platformie xStation 5. Klient sam ustala procentową wartość, jaką będzie stanowić alokacja każdego ETF-u wchodzącego w skład jego planu.
W obecnej chwili produkt został uruchomiony na 6 rynkach: Czechach, Słowacji, Niemczech, Portugalii, Rumunii oraz we Włoszech. W IV kwartale br. zostanie on także uruchomiony w Hiszpanii i Polsce. W opinii Spółki produkt cieszy się sporym zainteresowaniem mimo braku znaczącej aktywności marketingowej wokół niego.
Dodatkowo od kwietnia 2023 roku XTB pozwala na inwestowanie na
wybranych rynkach europejskich oraz pozaeuropejskich w akcje spółek i ETF-y za ułamek ich ceny. Akcje ułamkowe pozwalają na większą elastyczność oraz kontrolę nad inwestycjami. Dzięki temu klienci mogą łatwiej dostosowywać portfel inwestycyjny do własnych, unikalnych celów finansowych i tolerancji na ryzyko.
W następstwie realizowanych działań Grupa pozyskała w I kwartale 2023 r. łącznie 104,2 tys. nowych klientów,w II kwartale br. 63,0 tys. nowych klientów, a w III kwartale br. ponad 67,5 tys. nowych klientów. Z kolei w październiku 2023 r. zostało pozyskanych 26,3 tys. nowych klientów
XTB w celu umocnienia swojej pozycji rynkowej i rozpoznawalności na świecie współpracuje z utytułowanymi sportowcami, będącymi ambasadorami marki XTB. W lutym 2022 r. wprowadzona została kampania reklamowa z udziałem utytułowanej zawodniczki sportów walki, pierwszej Polki w organizacji UFC oraz mistrzyni w tejże organizacji, jak i trzykrotnej mistrzyni świata w boksie tajskim – Joanny Jędrzejczyk.
We wrześniu 2022 r. uruchomiono działania promocyjne z udziałem Conora McGregor, kolejnego ambasadora marki XTB – irlandzkiego zawodnika mieszanych sztuk walki (MMA) oraz UFC. Conor McGregor jest największą gwiazdą sportów walki na świecie oraz najlepiej wynagradzanym sportowcem wg listy sporządzonej przez Forbesa. Conor to nie tylko zawodnik, ale także osoba odnosząca sukcesy w biznesie jako inwestor w wielu ciekawych projektach.
Twarzą marki XTB został także Jiří Procházka, czeski zawodnik, jeden z czołowych zawodników MMA, mistrz UFC. Współpraca ta zakończyła się w maju 2023 roku.
Do zespołu ambasadorów XTB dołączył też w 2022 r. Iker Casillas, były piłkarz Realu Madryt, uznawany za jednego z najlepszych bramkarzy wszech czasów. Obecnie pełni on funkcję zastępcy dyrektora generalnego fundacji Realu Madryt.
XTB, dzięki podjętej współpracy z takimi osobistościami jak Joanna Jędrzejczyk, Conor McGregor, Jiří Procházka, czy Iker Casillas rozpoczęło promocję oferowanych rozwiązań inwestycyjnych, w szczególności przekonuje, że inwestowanie w różnego rodzaju aktywa jest dostępne dla każdego, za pomocą udostępnianych narzędzi, które ułatwiają wejście w świat inwestycji: przez codzienne analizy rynkowe, a także liczne materiały edukacyjne.
Patrząc na przychody XTB pod kątem klas instrumentów odpowiedzialnych za ich powstanie widać, że w III kwartale 2023 r. prym wiodły CFD oparte na towarach. Ich udział w strukturze przychodów na instrumentach finansowych sięgnął 47,7%. To konsekwencja dużej dochodowości na instrumentach CFD opartych na notowaniach ropy naftowej, złota oraz pszenicy. Drugą najbardziej dochodową klasą aktywów były instrumenty CFD oparte o indeksy. Ich udział w strukturze przychodów w III kwartale 2023 r. wyniósł 25,4%. Najzyskowniejszymi instrumentami w tej klasie były CFD oparte o amerykański indeks US 100 oraz US 500. Przychody na instrumentach CFD opartych o waluty stanowiły 22,2% wszystkich przychodów, gdzie najzyskowniejszymi instrumentami w tej klasie były CFD oparte o parę walutową EURUSD, USDJPY oraz GBPUSD.
XTB kładzie duży nacisk na dywersyfikację geograficzną przychodów, konsekwentnie realizując strategię zbudowania marki globalnej. Krajem, z którego Grupa czerpie każdorazowo więcej niż 20% przychodów jest Polska z udziałem wynoszącym w III kwartale 2023 r. 20,7% (III kwartał 2022 r.: 49,3%). Ze względu na ogólny udział w przychodach Grupy wydzielono prezentacyjnie Polskę jako największy przychodowo rynek w Grupie. Grupa dzieli swoje przychody na obszary geograficzne co do zasady według kraju biura XTB, w którym klient został pozyskany. Wyjątek stanowi region Bliskiego Wschodu, w ramach którego prezentowane są także przychody z klientów z tego rynku pozyskanych przez spółkę zależną XTB International Ltd. z siedzibą w Belize.
Dla XTB ważna jest także dywersyfikacja segmentowa przychodów. W tym celu Grupa rozwija, poza segmentem detalicznym, działalność instytucjonalną X Open Hub (XOH), w ramach której dostarcza płynność i technologię innym instytucjom finansowym. Przychody z tego segmentu potrafią podlegać istotnym wahaniom z okresu na okres, analogicznie jak w segmencie detalicznym, co jest zjawiskiem typowym dla przyjętego przez Grupę modelu biznesowego.
Model biznesowy stosowany przez XTB łączy w sobie cechy modelu agencyjnego oraz modelu market maker, w którym Spółka jest stroną transakcji zawieranych i inicjowanych przez klientów. XTB nie angażuje się, sensu stricto, w transakcje realizowane na własny rachunek w oczekiwaniu na zmiany cen lub wartości instrumentów bazowych (tzw. proprietary trading).
Stosowany przez XTB hybrydowy model biznesowy wykorzystuje też model agencyjny. Dla przykładu na większości obrotu instrumentów CFD opartych o kryptowaluty XTB zabezpiecza te transakcje z partnerami zewnętrznymi, przestając praktycznie być drugą stroną transakcji (oczywiście z prawnego punktu widzenia nadal jest to XTB). W pełni zautomatyzowany przyjęty w Spółce proces zarządzania ryzykiem ogranicza ekspozycję na zmiany rynkowe oraz zmusza do zabezpieczania pozycji w celu utrzymywania właściwych poziomów wymogów kapitałowych. Dodatkowo, XTB realizuje bezpośrednio na rynkach regulowanych lub w alternatywnych systemach obrotu wszystkie transakcje na akcjach i ETFach oraz na instrumentach CFD opartych o te aktywa. XTB nie jest market makerem dla tej klasy instrumentów.
W model biznesowy XTB wpisana jest duża zmienność przychodów z okresu na okres. Na wyniki operacyjne wpływ mają przed wszystkim: (i) zmienność na rynkach finansowych i towarowych; (ii) liczba aktywnych klientów; (iii) wolumen zawieranych przez nich transakcji na instrumentach finansowych; (iv) ogólne warunki rynkowe, geopolityczne i gospodarcze; (v) konkurencja na rynku FX/CFD oraz (vi) otoczenie regulacyjne.
Co do zasady, na przychody Grupy pozytywnie wpływa wyższa aktywność rynków finansowych i towarowych z uwagi na to, że w takich okresach obserwuje się wyższy poziom obrotów realizowanych przez klientów Grupy oraz wyższą rentowność na lota. Korzystne dla Spółki są okresy występowania wyraźnych i długich trendów rynkowych i właśnie w takich momentach osiąga najwyższe przychody. W związku z tym, wysoka aktywność rynków finansowych i towarowych prowadzi co do zasady do zwiększonego wolumenu obrotów na platformach transakcyjnych Grupy. Natomiast spadek tej aktywności oraz związany z tym spadek aktywności transakcyjnej klientów Grupy prowadzi co do zasady do zmniejszenia przychodów operacyjnych Grupy. Z uwagi na powyższe, przychody operacyjne i rentowność Grupy mogą spadać w okresach niskiej aktywności rynków finansowych i towarowych. Ponadto, może pojawić się bardziej przewidywalny trend, w którym rynek porusza się w ograniczonym zakresie cenowym. Prowadzi to do powstania tendencji rynkowych, dających się przewidzieć z wyższym prawdopodobieństwem niż w przypadku większych kierunkowych ruchów na rynkach, co tworzy sprzyjające warunki do transakcji zawieranych w wąskim zakresie rynku (ang. range trading). W takim przypadku obserwuje się większą liczbę transakcji przynoszących zyski klientom, co prowadzi do obniżenia wyniku Grupy z tytułu market making.
Zmienność oraz aktywność rynków wynika z szeregu czynników zewnętrznych, z których część jest charakterystyczna dla rynku, a część może być powiązana z ogólnymi warunkami makroekonomicznymi. Może ona w sposób istotny wpływać na przychody osiągane przez Grupę w kolejnych okresach. Jest to charakterystyczne dla modelu biznesowego Grupy.
Koszty
Koszty działalności operacyjnej w III kwartale 2023 r. ukształtowały się na poziomie 165,0 mln zł i były o 32,4 mln zł wyższe w stosunku do okresu porównywalnego (III kwartał 2022 r.: 132,5 mln zł). Najistotniejsze zmiany r/r wystąpiły w:
• kosztach wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych, wzrost o 14,7 mln zł głównie związany z nowym zatrudnieniem;
• marketingowych, wzrost o 10,0 mln zł wynikający głównie z wyższych nakładów na kampanie marketingowe online;
• pozostałych usługach obcych, wzrost o 2,8 mln zł w następstwie poniesienia głównie wyższych nakładów na: (i) usługi prawne i doradcze (wzrost o 1,6 mln zł r/r); (ii) systemy IT i licencje (wzrost o 1,0 mln zł r/r).
W ujęciu k/k koszty działalności operacyjnej wzrosły o 7,6 mln zł głównie za sprawą wyższych o 3,8 mln zł nakładów marketingowych offline oraz wyższych o 2,3 mln zł kosztów wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych, wynikających głównie ze wzrostu zatrudnienia, a także wyższych o 0,7 mln zł kosztów prowizji wynikających z większych kwot zapłaconych dostawcom usług płatniczych za pośrednictwem których klienci deponują swoje środki na rachunkach transakcyjnych.
W związku z dynamicznym rozwojem XTB Zarząd ocenia, że w 2023 r. łączne koszty działalności operacyjnej mogą kształtować się nawet na poziomie wyższym o około jedną czwartą do tego, jaki zaobserwowaliśmy w 2022 r. Priorytetem Zarządu jest dalszy przyrost bazy klienckiej oraz budowanie marki globalnej. W konsekwencji realizowanych działań nakłady na marketing mogą wzrosnąć o mniej niż jedną piątą w stosunku do roku ubiegłego.
Ostateczny poziom kosztów działalności operacyjnej uzależniony będzie w szczególności od tempa wzrostu zatrudnienia i wysokości zmiennych składników wynagrodzeń wypłaconych pracownikom, od poziomu wydatków marketingowych, od tempa ekspansji geograficznej na nowe rynki oraz od wpływu ewentualnych nowych regulacji i innych czynników zewnętrznych na poziom przychodów osiąganych przez Grupę.
Poziom wydatków marketingowych uzależniony będzie od oceny ich wpływu na wyniki i rentowność Grupy, od tempa ekspansji zagranicznej oraz stopnia responsywności klientów na podejmowane działania. Do wzrostu zatrudnienia
w Grupie przyczyniać się będzie jej dynamiczny rozwój, zarówno na rynkach już istniejących, jak i nowych. Z kolei na wysokość zmiennych składników wynagrodzeń wpływać będą wyniki Grupy.
Dywidenda
Polityka dywidendowa XTB zakłada rekomendowanie przez Zarząd Walnemu Zgromadzeniu wypłaty dywidendy w kwocie uwzględniającej poziom zysku netto prezentowany w jednostkowym rocznym sprawozdaniu finansowym Spółki oraz szereg różnych czynników dotyczących Spółki, w tym perspektyw dalszej działalności, przyszłych zysków, zapotrzebowania na środki pieniężne, sytuacji finansowej, poziomu współczynników adekwatności kapitałowej, planów ekspansji, wymogów prawa w tym zakresie, jak i wytycznych KNF. W szczególności Zarząd, zgłaszając propozycje dotyczące wypłaty dywidendy, kierował się będzie koniecznością zapewnienia odpowiedniego poziomu współczynników adekwatności kapitałowej Spółki oraz kapitału niezbędnego do rozwoju Grupy.
Zarząd podtrzymuje, że jego zamiarem jest rekomendowanie w przyszłości Walnemu Zgromadzeniu podejmowania uchwał w sprawie wypłaty dywidendy, przy uwzględnieniu czynników wskazanych powyżej, w kwocie na poziomie od 50% do 100% jednostkowego zysku netto Spółki za dany rok obrotowy. Jednostkowy zysk netto za okres 9 miesięcy 2023 roku wyniósł 540,6 mln zł.
Poziomy łącznego współczynnika kapitałowego (IFR) XTB w poszczególnych dniach w okresie I-III kwartał 2023 r. obrazuje poniższy wykres.
Na koniec III kwartału br. łączny współczynnik kapitałowy w Spółce wyniósł 174,2%. Łączny współczynnik kapitałowy informuje o relacji funduszy własnych do aktywów ważonych ryzykiem, a mówiąc inaczej, pokazuje czy dom maklerski jest w stanie posiadanymi funduszami własnymi pokryć minimalny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rynkowego, kredytowego, operacyjnego i pozostałych.
Środki pieniężne własne i ekwiwalenty
XTB lokuje część swojej gotówki w lokaty bankowe oraz instrumenty finansowe posiadające wagę ryzyka 0%, tj. w obligacje skarbowe oraz obligacje poręczone przez Skarb Państwa. Na dzień 30 września 2023 r. łączna wartość własnych środków pieniężnych oraz obligacji wyniosła w Grupie XTB 1 629,1 mln zł, z tego 1 236,4 mln zł przypadała na środki pieniężne, a 392,7 mln zł na obligacje.
