Rok 2023 był dla XTB kolejnym okresem dynamicznego rozwoju biznesu oraz budowania bazy klienckiej. Utrzymująca się zmienność na rynkach finansowych i towarowych oraz środowisko wysokiej inflacji sprawiły, że handel na instrumentach finansowych dalej był mocno atrakcyjny dla wielu inwestorów. W konsekwencji Grupa pozyskała rekordowe 312,0 tys. nowych klientów, a liczba aktywnych klientów wzrosła o 51,0% r/r z 270,6 tys. do 408,5 tys. Dynamiczny wzrost operacyjny XTB przy korzystnych uwarunkowaniach rynkowych przełożył się w 2023 r. na rekordowe wyniki finansowe. Skonsolidowany zysk netto wyniósł 791,2 mln zł wobec 766,1 mln zł rok wcześniej. Skonsolidowane przychody osiągnęły wartość 1 588,3 mln zł (2022 r.: 1 444,2 mln zł) przy kosztach działalności operacyjnej na poziomie 694,2 mln zł (2022 r.: 558,6 mln zł).
Przychody
W 2023 r. XTB odnotowało rekordowy wzrost przychodów z 1 444,2 mln zł do 1 588,3 mln zł, tj. o 10,0% r/r. Istotnymi czynnikami determinującymi ich poziom były wysoka zmienność na rynkach finansowych i towarowych oraz stale rosnąca liczba aktywnych klientów (wzrost o 51,0% r/r), połączona z ich dużą aktywnością transakcyjną wyrażoną m.in. w liczbie zawartych kontraktów CFD w lotach (wzrost o 16,5% r/r). W konsekwencji obrót instrumentami pochodnymi wyniósł 7 416,5 tys. lotów (2022: 6 365,6 tys. lotów), a rentowność na lota osiągnęła wartość 214 zł (2022: 227 zł).
Przychody operacyjne XTB powstają: (i) ze spreadów (różnicy między ceną sprzedaży – offer a ceną kupna – bid); (ii) z prowizji i opłat naliczanych klientom; (iii) z naliczanych punktów swapowych (stanowiących koszt utrzymywania pozycji w czasie) oraz (iv) z wyniku netto (zysków pomniejszonych o straty) z działalności XTB w zakresie market making. Poniższe zestawienie prezentuje procentowy udział poszczególnych kategorii przychodów w wyniku z operacji na instrumentach finansowych brutto.
Patrząc na przychody XTB pod kątem klas instrumentów odpowiedzialnych za ich powstanie widać, że w 2023 r. prym wiodły CFD oparte na indeksach. Ich udział w strukturze przychodów na instrumentach finansowych sięgnął 47,8% wobec 46,4% rok wcześniej. To konsekwencja dużej dochodowości na instrumentach CFD opartych o amerykański indeks US 100, niemiecki indeks akcji DAX (DE30) czy też amerykański indeks US 500. Drugą najbardziej dochodową klasą aktywów były instrumenty CFD oparte na towarach. Ich udział w strukturze przychodów w 2023 r. wyniósł 39,9% (2022: 33,8%). To konsekwencja m.in. wysokiej rentowności na instrumentach CFD opartych na notowaniach ceny gazu ziemnego, złota oraz ropy naftowej. Przychody na instrumentach CFD opartych o waluty stanowiły 10,1% wszystkich przychodów, wobec 17,0% rok wcześniej, gdzie najbardziej dochodowymi instrumentami finansowymi w tej klasie były oparte o parę walutową EURUSD oraz USDJPY.
Dla XTB ważna jest także dywersyfikacja segmentowa przychodów. W tym celu Grupa rozwija, poza segmentem detalicznym, działalność instytucjonalną pod marką X Open Hub (XOH), w ramach której dostarcza płynność i technologię innym instytucjom finansowym. Przychody z tego segmentu potrafią podlegać istotnym wahaniom z okresu na okres, analogicznie jak w segmencie detalicznym, co jest zjawiskiem typowym dla przyjętego przez Grupę modelu biznesowego.
Koszty działalności operacyjnej
Koszty działalności operacyjnej w 2023 r. ukształtowały się na poziomie 694 231 tys. zł i były o 135 664 tys. zł wyższe od tych rok wcześniej (2022: 558 567 tys. zł). Najistotniejsze zmiany wystąpiły w:
• kosztach wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych, wzrost o 67 113 tys. zł głównie za sprawą wzrostu zatrudnienia oraz wyższych rezerw na zmienne składniki wynagrodzeń (bonusy);
• kosztach marketingowych, wzrost o 41 555 tys. zł wynikający głównie z wyższych nakładów na kampanie marketingowe online;
• pozostałych usługach obcych, wzrost o 14 174 tys. zł w następstwie poniesienia głównie wyższych nakładów na: (i) systemy IT i licencje (wzrost o 7 809 tys. zł r/r); (ii) usługi prawne i doradcze (wzrost o 3 404 tys. zł r/r) oraz (iii) usługi wsparcia informatycznego (wzrost o 2 015 tys. zł r/r).
• kosztach prowizji, wzrost o 7 451 tys. zł wynikający z większych kwot zapłaconych dostawcom usług płatniczych za pośrednictwem których klienci deponują swoje środki na rachunkach transakcyjnych.
W ujęciu k/k koszty działalności operacyjnej wzrosły o 22 703 tys. zł głównie za sprawą wyższych o 10 496 tys. zł nakładów marketingowych online, wyższych o 6 826 tys. zł kosztów wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych, wynikających głównie ze wzrostu zatrudnienia, a także wyższych o 3 679 tys. zł kosztów prowizji wynikających z większych kwot zapłaconych dostawcom usług płatniczych za pośrednictwem których klienci deponują swoje środki na rachunkach transakcyjnych.
W związku z dynamicznym rozwojem XTB Zarząd ocenia, że w 2024 r. łączne koszty działalności operacyjnej mogą kształtować się nawet na poziomie wyższym o około jedną czwartą do tego, jaki zaobserwowaliśmy w 2023 roku. Priorytetem Zarządu jest dalszy przyrost bazy klienckiej oraz budowanie marki globalnej. W konsekwencji realizowanych działań nakłady na marketing mogą wzrosnąć o około jedną trzecią w stosunku do roku ubiegłego.
Ostateczny poziom kosztów działalności operacyjnej uzależniony będzie w szczególności od tempa wzrostu zatrudnienia i wysokości zmiennych składników wynagrodzeń wypłaconych pracownikom, od poziomu wydatków marketingowych, od tempa ekspansji geograficznej na nowe rynki oraz od wpływu ewentualnych nowych regulacji i innych czynników zewnętrznych na poziom przychodów osiąganych przez Grupę.
Poziom wydatków marketingowych uzależniony będzie od oceny ich wpływu na wyniki i rentowność Grupy, od tempa ekspansji zagranicznej oraz stopnia responsywności klientów na podejmowane działania. Do wzrostu zatrudnienia w Grupie przyczyniać się będzie jej dynamiczny rozwój, zarówno na rynkach już istniejących, jak i nowych. Z kolei na wysokość zmiennych składników wynagrodzeń wpływać będą wyniki Grupy.
Klienci
XTB posiada solidny fundament w postaci stale rosnącej bazy klientów i liczby aktywnych klientów. W 2023 r. Grupa odnotowała kolejny rekord w tym obszarze pozyskując 311 971 nowych klientów wobec 196 864 rok wcześniej, co daje wzrost o 58,5%. Analogicznie do liczby nowych klientów rekordowa była także liczba aktywnych klientów. Wzrosła ona
z 270 560 do 408 528, tj. o 51,0% r/r.
Działania te wspierane są przez szereg inicjatyw m.in. wprowadzonymi do oferty Planami Inwestycyjnymi, które pozwalają w inteligenty sposób na inwestowanie oszczędności. Dzięki nowemu produktowi, klient w łatwy sposób może zbudować swój Plan i zainwestować określone fundusze – już od kwoty 50 PLN. Możliwe jest uruchomienie do 10 Planów Inwestycyjnych jednocześnie. Konfiguracja i prowadzenie Planów Inwestycyjnych w XTB jest całkowicie bezpłatne, o ile miesięczny obrót nie przekroczy kwoty 100 000 EUR, wtedy to prowizja wynosi 0,2%, min. 10 EUR.
Dodatkowo od kwietnia 2023 roku XTB pozwala na inwestowanie na wybranych rynkach europejskich oraz pozaeuropejskich w akcje spółek i ETF-y za ułamek ich ceny. Akcje ułamkowe pozwalają na większą elastyczność oraz kontrolę nad inwestycjami. Dzięki temu klienci mogą łatwiej dostosowywać portfel inwestycyjny do własnych, unikalnych celów finansowych i tolerancji na ryzyko.
W listopadzie 2023 roku XTB wprowadziło do oferty kolejną nowość, tj. oprocentowanie wolnych środków na rachunkach klientów. Odsetki naliczane są codziennie i wypłacane na konto po zakończonym miesiącu. Oprocentowanie oferowane jest dla następujących walut: PLN, EUR, USD, GBP, CZK i RON.
Priorytetem Zarządu jest dalszy przyrost bazy klienckiej prowadzący do umocnienia pozycji rynkowej XTB na świecie poprzez dotarcie z ofertą produktową do klienta masowego. Działania te wspierane są i będą przez szereg inicjatyw, między innymi wprowadzenie nowych produktów czy też akcje promocyjne. Ambicją Zarządu w 2024 r. jest pozyskiwanie średnio co najmniej 65-90 tys. nowych klientów kwartalnie. W styczniu 2024 r. Grupa pozyskała łącznie 41,6 tys. nowych klientów, w lutym 2024 r. 41,2 tys. nowych klientów, a w pierwszych 25 dniach marca 2024 r. 39,1 tys. nowych klientów. W konsekwencji w marcu 2024 roku łączna liczba klientów Grupy XTB przekroczyła 1 milion.
Marketing stanowi drugą siłę napędową XTB. Grupa w celu umocnienia swojej pozycji rynkowej i rozpoznawalności na świecie współpracuje z utytułowanymi sportowcami, będącymi ambasadorami marki XTB takimi jak Conor McGregor, czy Iker Casillas. W planach na 2024 rok jest nawiązanie współpracy z nowym ambasadorem marki.
Aplikacja inwestycyjna All-in-One
Ambicją Zarządu jest aby XTB stało się wiodącą aplikacją inwestycyjną All-in-One w Europie, oferującą klientom łatwe, inteligentne i wydajne sposoby zawierania transakcji, inwestowania i oszczędzania, zapewniając jednocześnie natychmiastowy dostęp do ich pieniędzy.
Ostatnimi laty postępuje transformacja XTB z brokera CFD w uniwersalną aplikację inwestycyjną. Kontynuowana ona będzie w 2024 roku, jak i latach kolejnych.
Plan produktowy
Podobnie jak w poprzednich latach, również w 2024 roku XTB będzie koncentrować się na pozyskiwaniu nowych klientów i poszerzaniu tej grupy o osoby zainteresowane nie tylko inwestowaniem, ale także szeroko-rozumianymi produktami finansowymi.
W związku z tym, Spółka planuje nie tylko wzbogacenie swojej oferty, ale także wprowadzenie zmian, których celem jest zwiększenie komfortu obsługi platformy inwestycyjnej i aplikacji mobilnej. Do wszystkich tych zmian i wdrożeń Spółka przygotowywała się od wielu miesięcy, czego przejawem jest intensywny rozwój Działu Technologii i Produktu i trwające w nim prace deweloperskie oraz badawczo-rozwojowe, związane również z wykorzystaniem technologii bazujących na sztucznej inteligencji.
Pierwsze tygodnie 2024 roku to dalszy rozwój oferty produktowej skierowanej do pasywnych inwestorów. Plany Inwestycyjne, czyli produkt umożliwiający inwestowanie w ponad 300 funduszy ETF, zostały wzbogacone o funkcję auto-inwestowania, dzięki której inwestorzy mogą określić jak często i jaką kwotą chcą regularnie zasilać swoje indywidualne portfele inwestycyjne. Tym samym, w porównaniu do konkurencyjnych produktów, Plany Inwestycyjne stały się jeszcze bardziej atrakcyjne dla klientów poszukujących średnio- i długoterminowych produktów inwestycyjnych.
W kolejnych kwartałach 2024 roku, oferta pasywnego inwestowania zostanie wzbogacona o obligacje. Klienci XTB zyskają dostęp do kolejnej klasy instrumentów – zarówno obligacji skarbowych (emitowanych przez takie kraje jak Polska, USA czy Niemcy), jak i korporacyjnych, których emitentami są renomowane, globalne przedsiębiorstwa o relatywnie stabilnym ratingu (od AAA do BBB-). Dzięki wykorzystaniu mechanizmu analogicznego jak w przypadku akcji ułamkowych, inwestowanie w obligacje będzie dostępne już od niewielkich kwot.
W podobnym czasie co obligacje, uruchomiona zostanie kolejna nowość czyli social trading. Tym samym klienci zyskają możliwość śledzenia transakcji zawieranych przez innych inwestorów, których strategie uznają za warte uwagi
i interesujące. W ramach social trading, dane klientów będą w pełni zanonimizowane oraz klasyfikowane wyłącznie na podstawie osiąganej stopy zwrotu z inwestycji czy akceptowanego poziomu ryzyka.
W trzecim kwartale 2024 roku, powinien pojawić się produkt długo wyczekiwany przez klientów na polskim rynku – czyli konta IKE i IKZE. Obecnie korzysta z nich zaledwie ułamek dorosłych Polaków, jednak zainteresowanie IKE i IKZE systematycznie rośnie z roku na rok. W związku z tym, że Spółka dostrzega potencjał dalszego rozwoju w segmencie długoterminowego inwestowania, oferta produktów emerytalnych będzie także rozwijana na innych globalnych rynkach, w tym w Wielkiej Brytanii, gdzie XTB planuje prowadzić działalność jako ISA Manager.
Pod koniec 2024 roku w ofercie pojawi się produkt, dzięki któremu Spółka ma szansę stać się kompleksowa platformą do codziennego zarządzania finansami. Wirtualny portfel wraz z multi walutową kartą umożliwią klientom korzystającym z aplikacji mobilnej XTB dokonywanie płatności i przelewów, transakcji kartowych czy wymianę walut. Wartością dodaną będzie możliwość natychmiastowych płatności pomiędzy wszystkimi kontami w XTB. Powiadomienia w czasie rzeczywistym zapewnią natomiast pełną kontrolę wydatków.
W 2025 roku i w kolejnych latach, XTB planuje dalsze wzbogacanie swojej oferty produktowej.
Przedstawiony powyżej plan produktowy odpowiada aktualnemu stanowi wiedzy i zasobów. Może on ulec zmianom
i modyfikacjom, w tym z powodów wynikających ze współpracy XTB z zewnętrznymi dostawcami.
Zasadniczo FinTech
Realizowane w 2023 roku prace badawczo-rozwojowe miały na celu rozwój narzędzi niezbędnych do sprawnego funkcjonowania systemów transakcyjnych XTB, efektywnej egzekucji zleceń, sprawnego procesu pozyskiwania nowych klientów (tzw. onboardingu) oraz dalszego rozwoju narzędzi wspierających wewnętrzne procesy w firmie w efekcie zidentyfikowanych potrzeb rozwojowych. Obszary badawcze skupiały się na funkcjonalnościach i bezpieczeństwie działania systemów, procesów i baz danych. Prowadzone były również prace badawczo-rozwojowe ukierunkowane na rozwój nowych systemów elektronicznego obrotu.
Z uwagi na przyjętą strategię biznesową opierającą się na rozwoju nowych technologii, w ramach struktury XTB wyodrębniony został Dział Rozwoju IT, w którym znakomitą część personelu stanowią osoby wykonujące prace badawczo-rozwojowe. Przedmiotowe prace mają znaczący, niemalże strategiczny wpływ na działalność gospodarczą prowadzoną przez XTB. Nie tylko przekładają się na poziom generowanych przychodów przez XTB, ale również są kluczowe w procesie budowania i utrzymywania wysoce konkurencyjnej pozycji Spółki na globalnym rynku kapitałowym.
Poniższa tabela przedstawia liczbę osób zatrudnionych w dziale Rozwoju IT oraz ponoszone koszty związane z opracowywaniem i rozwijaniem wysoce innowacyjnych, kompleksowych rozwiązań w dziedzinie transakcji oraz inwestycji internetowych:
